၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း
ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စံုစမ္း စစ္ေဆး ထားေသာ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕၏
အစီရင္ခံစာသည္ ေဒါင့္ေပါင္းစံုကို ေလ့လာသံုးသပ္ထားေသာ အစီရင္ခံစာ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား (Tomás Ojea
Quintana) ကေျပာၾကားခဲ့သည္။
အဆိုပါ အစီရင္ခံစာ အပါအ၀င္ ေကာ္မရွင္၏
အႀကံျပဳခ်က္မ်ားအေပၚတြင္ ေလ့လာသံုးသပ္ၿပီး၊ မၾကာမီရက္ပိုင္း အတြင္း ၎၏ သံုးသပ္ခ်က္မ်ားကို
ျပန္လည္ ထုတ္ျပန္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မစၥတာ ကင္ တာနားမွ ေျပာၾကား ခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး
ဝန္ႀကီး ဌာနမွလည္း ေကာ္မရွင္၏ အႀကံျပဳခ်က္ မ်ား ကို ေလ့လာသံုးသပ္ ေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမ်ား စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး
ေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာသည္ နဂိုသတ္ မွတ္ခ်ိန္ ထက္ ေနာက္က် ကာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး
အျဖစ္အပ်က္္ ျဖစ္စဥ္မ်ားအပါအ၀င္ ေနာက္ခံ သမိုင္းေၾကာင္း မ်ားကိုပါ သံုးသပ္ တင္ျပထားကာ
ျပႆနာမ်ား ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းေရးအတြက္ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကိုပါ ထည့္သြင္းထားေၾကာင္း မစၥတာကင္တားနား
ကေျပာၾကားခဲ့သည္။
အႀကံျပဳခ်က္မ်ားထဲတြင္ ရခိုု္င္ျပည္နယ္အတြင္း
ပဋိပကၡမ်ားကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္ရန္အတြက္ လံုၿခံဳေရး အင္အားမ်ား တိုးျမႇင့္ခ်ထားရန္၊
အၾကမ္းဖက္ခံရေသာ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီ မ်ားေပးႏိုင္ေရးတို႕ကို
အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပထားၿပီး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒကို အေသအခ်ာ လိုက္နာပါက ျပႆနာႀကီးထြားလာစရာမရွိဟု
ေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံတြင္ သံုး သပ္ေဖာ္ျပထားေၾကာင္း သိရွိရသည္။
လက္ရိွ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ရွိေသာ
ဒုကၡသည္မ်ား၏ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး၊ လူသားရပ္တည္မႈအက်ပ္ အတည္းဆိုင္ရာ အေျခအေနမ်ားကို
စိုးရိမ္ဖြယ္ရွိေၾကာင္းေဖာ္ျပထားၿပီး အစီရင္ခံစာ တစ္ခုလံုးတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဟူသည့္ အသံုးအႏႈန္းကို
ေရွာင္ထားကာ ဘဂၤါလီဟု သံုးႏႈန္း ထားေၾကာင္း မစၥတာကင္တားနားမွ ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
မြတ္ဆလင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းအား ဘာေၾကာင့္
႐ိုဟင္ဂ်ာဟု မသံုးႏႈန္းရျခင္း အေၾကာင္းရင္း ရွင္းလင္းထားခ်က္ မ်ား၊ နယ္စပ္တြင္ရိွေသာ
နစက အဖဲြ႕မ်ားအေၾကာင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ရွိေနေသာ အာဏာပိုင္မ်ား ဥပေဒကင္းလြတ္ခြင့္
ရရွိေနေသာကိစၥ၊ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲ ေရးကိစၥ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း
ဒုကၡသည္မ်ား၏ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီ လိုအပ္ေနမႈမ်ား အစ ရွိေသာ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ လိုအပ္ေနသည့္ အေၾကာင္းအရာ
အေတာ္မ်ားမ်ား ကို အဆိုပါ အစီရင္ခံစာထဲတြင္ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားေၾကာင္း
မစၥတာကင္တားနား ကေျပာ ၾကားခဲ့သည္။
အစီရင္ခံစာတြင္ ေရြ႕ေျပာင္း ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္
လံုေလာက္ေသာ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ ထားမႈဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ားေပးရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေန သည္ဆိုေသာ အခ်က္ကုိ
အသိမွတ္ျပဳေသာ္လည္းလြန္ခဲ့သည့္ ဇြန္လႏွင့္ ေအာက္တိုဘာလ မ်ားတြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လူသားခ်င္း စာနာမႈ
ကင္းမဲ့ေသာ ရာဇာဝတ္မႈ မ်ားကို ေဖာ္ျပရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့မႈမ်ားရွိေနေၾကာင္း Human
Rights Watch အဖြဲ႕မွ Phil Robertson မွေျပာၾကား ခဲ့သည္။
အဆိုပါ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားေစရန္ ေသြးထိုးလႈံေဆာ္ခဲ့ေသာ
လူမ်ားအားလံုးကို အေရးယူရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ ျခင္းသည္
ေနာင္အခါ ယင္းအစြန္းေရာက္ဝါဒီမ်ားသည္ ၎တို႕၏ရည္ရြယ္ ခ်က္မ်ားေအာင္ျမင္
ရန္အတြက္ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ နည္းလမ္းမ်ားက်င့္ သံုးလာ မည့္အေပၚ
အစိုးရအေနျဖင့္ တားဆီးရန္ ခက္ခဲလိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ထပ္မံေျပာၾကားခဲ့သည္။
အျခားေသာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ားနည္းတူ၊
ေကာ္္မရွင္ အစီရင္ခံစာပါ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ ျပန္လည္ သံုးသပ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ေနၿပီး
ဧၿပီလ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန၏ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ားဆိုင္ရာ
ဒုတိယ လက္ေထာက္ အတြင္းေရးမႉး ကယ္လီ တဲလ္မန္း (Kelly Tallman) ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ ေရာက္ရိွလာမည္ ျဖစ္ကာ၎၏ ခရီးစဥ္တြင္
ရခိုင္ျပည္နယ္သို႕သြားေရာက္ၿပီး လူသားခ်င္း
စာနာကူညီမႈ အေရးေပၚ လိုအပ္ခ်က္ မ်ား ကို ေဆာင္ရြက္သြား ရန္ရွိေၾကာင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက
ထုတ္ျပန္ေျပာၾကား ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
No comments:
Post a Comment